Απ: Μοναχικό ή κοσμικό Τυπικό;
Δημοσιεύτηκε: 27 Ιαν 2009, 22:47
"Μηδαμώς αφεθήναι ποτέ την του άσματος ακολούθιαν" (Συμεών Θεσσαλονίκης)
Η πρώτη ελληνική ομάδα συζήτησης (forum) για την Ψαλτική, το Τυπικόν και την Υμνολογία (από το 2005)
http://www.analogion.gr/forum/
Σχετικό με το θέμα είναι και το τελευταίο άρθρο μου στο προσωπικό μου ιστολόγιο, εδώ.dkalpakidis έγραψε:"Μηδαμώς αφεθήναι ποτέ την του άσματος ακολούθιαν" (Συμεών Θεσσαλονίκης)
Επισυνάπτω την κατακλείδα περί των Ασματικών Ακολουθιών του Αγίου Συμεών Θεσσαλονίκης.nmnovice00 έγραψε: Με όλα αυτά θα ήθελα να πω συμπερασματικά, ότι κατά την γνώμη μου δεν είναι ορθό να υπερτονίζουμε την προσπάθεια του Αγίου Συμεών για διατήρηση αυτού του τύπου λατρείας, ούτε να κάνουμε τα συγγράμματά του σημαίες μιας προσπάθειας ευρύτερης αναβιώσεως του Ασματικού Τυπικού στις ημέρες μας. Ο Άγιος παρέλαβε την τάξη αυτή. Εμείς όχι. Αυτός γνώριζε τις λεπτομέρειές της. Εμείς τις φανταζόμαστε. Και αγωνίστηκε, όπως ο ίδιος λέει, όχι για την αναβίωση του Ασματικού Τυπικού ευρύτερα, αλλά μόνο για την επιβίωσή του στην περιφέρειά του και σε έναν συγκεκριμένο Ναό, επειδή ακριβώς σε αυτόν η Ασματική τάξη ποτέ μέχρι τότε δεν είχε εκλείψει, και επειδή προφανώς θεωρούσε κρίμα να χαθεί ολοκληρωτικά ακόμα και η τελευταία ανάμνηση της αρχαίας λατρείας της εν τω κόσμω Εκκλησίας. Άραγε, αν ο Άγιος Συμεών δεν είχε παραλάβει δια ζώσης την λατρεία αυτή, θα επέμενε τόσο για την διατήρησή της; Ας μου επιτραπεί να αμφιβάλω για κάτι τέτοιο."
Πάτερ Νικόλαε, έκανα μια ανάρτηση με μια έκφραση προσωπικής μου γνώμης.nmnovice00 έγραψε:Αυτά είναι γνωστά. Αλλού λέει κι άλλα ο Άγιος Συμεών. Φυσικά, δεν είστε ο πρώτος που τα έχει μελετήσει. Έχει χυθεί αρκετή μελάνη
1ον Περί αναβιώσεως ή διατήρησής του ασματικού Τυπικού:nmnovice00 έγραψε:Πρέπει να αναρωτηθεί κανείς γιατί δεν προσπάθησε για ευρύτερη αναβιώση του τυπικού αυτού, αλλά μόνο για διατήρησή του (επιμένω στον τονισμό της διαφοράς των όρων "αναβίωση"-"διατήρηση") στην Αγία Σοφία. Άλλο είναι το "έπρεπε καν να φυλάττηται είς τας Καθολικάς Εκκλησίας" και άλλο θα ήταν το "θα έπρεπε να επανέλθη η τάξις αυτή εις τας Καθολικάς Εκκλησίας". Αναβιώσεις πραγμάτων στην Εκκλησία γενικώς δεν έχουμε. Για την διατήρηση πάντοτε γίνονταν προσπάθειες, κάτι που γενικώς έκανε την εξέλιξη της λατρείας μας πάρα, μα πάρα πολύ αργή. Τώρα, θλίψη για το γεγονός ότι χάθηκε τέτοιος πλούτος παραδόσεως δεν είχε μόνο ο Άγιος Συμεών. Πολλοί είχαν και εξακολουθούν να έχουν στην Εκκλησία. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό για να μας οδηγήσει σε εντελώς υποκειμενικές αναπαραστάσεις μιας ξεχασμένης λατρείας (μάλλον για αυτόν τον λόγο ο Άγιος δεν επέμεινε για αναβίωση του άσματος κι αλλού, εκτός δηλαδή της Αγίας Σοφίας). Εκτός αν αισθανόμαστε κενό με την παρούσα λατρεία μας και ψάχνουμε εναλλακτικές λύσεις για να κορέσουμε την (ακαδημαϊκή ή μη) περιέργειά μας, να ικανοποιήσουμε τον ρομαντισμό μας και την νοσταλγία μας για ό,τι αρχαιότερο και, τέλος, να κατοχυρώσουμε και την διαφορετικότητά μας σε σχέση με την υπόλοιπη Εκκλησία που λατρεύει κατά τα παραδεδομένα. Είναι ο πειρασμός της διαφορετικότητας μεγάλος γιατί θρέφει τον εγωισμό των ανθρώπων.
Τέλος πάντων. Δεν περιμένω να πεισθείτε για το θέμα, ειδικά από τα δικά μου κείμενα. Έχετε δώσει δείγματα γραφής.
Αυτό είναι ένα άλλο θέμα. Αν θέλετε ανοίγεται ένα για να το συζητήσουμε εκεί.nmnovice00 έγραψε:Γενικώς πάντως, ενώ κάποιοι έχουν κάνει "σημαία" τον Άγιο Συμεών για την αναβίωση του Ασματικού Τυπικού, φαίνεται ότι υποτιμούν άλλες απόψεις του, όπως π.χ. το ότι οι ευχές των ιερέων λέγονται μυστικώς.
Εσείς συγκεκριμένα, φτάσατε (αν θυμάμαι καλά) να συνδέσετε την άποψή του περί μυστικών ευχών με την Τουρκοκρατία στην περιοχή της Θεσσαλονίκης την εποχή αυτή (αρχές 15ου αι.)! Είναι το κλασσικό σύστημα: Διαλέγουμε και παίρνουμε ό,τι μας αρέσει. Γι' αυτά που μας αρέσουν ο Άγιος είναι πρότυπο. Για αυτά που δεν μας αρέσουν φταίει η Τουρκοκρατία..
Όχι ακριβώς. Κάνατε μια ανάρτηση για να καταρρίψετε την δική μου γνώμη. Και αυτό δεν είναι κακό. Το ίδιο κάνατε, όμως, και στο Ψαλτολόγιον, και μάλιστα με πιό καυστικό τρόπο, γνωρίζοντας ότι εκεί μάλλον δεν θα απαντήσω... Αυτά είναι τα "δείγματα γραφής" που εννοούσα.dkalpakidis έγραψε: Πάτερ Νικόλαε, έκανα μια ανάρτηση με μια έκφραση προσωπικής μου γνώμης.
Διαφωνώ. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία δεν ερμηνεύει ο καθένας όπως θέλει. Αυτό είναι ιδίωμα άλλων ομολογιών. Σε εμάς η Εκκλησία ερμηνεύει, και το θέμα αυτό το έχει λύσει εδώ και 6 αιώνες.Ο καθένας μπορεί να ερμηνεύσει όπως νομίζει κι όπως βλέπει.
Στα λόγια μου έρχεστε.Φυσικά δεν είμαι ο πρώτος, ούτε ο μόνος που τα έχει μελετήσει αλλά ούτε κι εσείς είστε ο μόνος που έχετε ερμηνεύσει τα παρόντα κείμενα.
Αν δεν μπορείτε, τότε το απόσπασμα που δημοσίευσα στο άρθρο μου τί σημαίνει για εσάς; Αν πεί κάποιος ότι ο Άγιος ήταν υπέρ της αναβίωσης του τυπικού αυτού στις περιοχές στις οποίες είχε εγκαταληφθεί, τότε γιατί στον ΕΒΕ 2047 αναφέρει μόνο την Αγία Σοφία; Ούτε κάν τις υπόλοιπες Εκκλησίες της Αρχιεπισκοπής του δεν αναφέρει. Μη πιάνεστε μόνο από την έντυπη έκδοση, και μάλιστα αυτήν του 1862. Δεν αποδίδει πλήρως το πνεύμα των γραφομένων του Αγίου, αν δεν μελετηθεί παράλληλα με το χφ, αλλά εκτός αυτού, έχει και σημαντικές παραλήψεις σε σχέση με την πρώτη έκδοση του πρωτοτύπου κειμένου. (Π.χ. στην νεώτερη έκδοση απουσιάζει ολόκληρη παράγραφος σε σχέση με το σφράγισμα του δικηρίου επί του Ευαγγελίου πρό του Τρισάγίου!!)1ον Περί αναβιώσεως ή διατήρησής του ασματικού Τυπικού:
το "έπρεπε καν να φυλάττηται είς τας Καθολικάς Εκκλησίας" εγώ δεν το μπορώ να το ερμηνεύσω διαφορετικά...
Καμμία σχέση το ένα με το άλλο. Άλλο πράγμα οι εναλλακτικές εντός του ιδίου τύπου λατρείας, κι άλλο πράγμα μια υποτιθέμενη εναλλαγή μεταξύ Ασματικού Τυπικού και ΤΑΣ, που είναι δύο κατά βάσιν διαφορετικοί τύποι. Το πρώτο είναι "δεντράκι", το δεύτερο είναι ολόκληρο "δάσος". Αντίφωνα πάντοτε ελέγοντο, δεν υπάρχει μαρτυρία εξ όσων γνωρίζω περί του αντιθέτου, και θα γνωρίζετε πιστεύω ότι η ενοριακή εφαρμογή του ΤΑΣ ήταν πάντοτε με κάποιο τρόπο προσαρμοσμένη και ουδέποτε απόλυτα συνεπής με την μοναστηριακή εφαρμογή του, και λογικό είναι. Συνεπώς, ούτε θέμα σφάλματος υπάρχει εδώ, ούτε θέμα αναβίωσης. Μιλάμε για εναλλακτικές που πάντοτε συμπορεύονταν εντός του ιδίου βασικού τύπου λατρείας, απλά τις συναντούσαμε περισσότερο εδώ και λιγότερο εκεί. Ποτέ δεν εγκαταλήφθηκε η μία από τις δύο ολοκληρωτικά.2ον Περί εναλλακτικών λύσεων στην λατρεία μας:
Γνωρίζεται ότι το Τυπικό δεν είναι ένας λατρευτικός οδοστρωτήρας -όπως δυστυχώς γίνεται στην Δύση- αλλά προσφέρει εναλλακτικές λύσεις ανάλογα την περίπτωση. Το ΤΑΣ π.χ. προβλέπει Τυπικά και Μακαρισμούς. Το ΤΜΕ όμως προβλέπει και τα συνηθισμένα αντίφωνα εκ του Ασματικού Τυπικού. Μήπως κι αυτή η πρόβλεψη του ισχύοντος ΤΜΕ (για μια πράξη που ίσως χάθηκε κάποτε από το ΤΑΣ) είναι σφάλμα ή αναβίωση;
Ποιος μίλησε για αίρεση; Τι πράγματα είναι αυτά που λέτε; Γιατί προχωρά τόσο άτσαλα η συζήτηση; Και επαναλαμβάνω σχετικά με αυτά τα λατρευτικά στοιχεία που αναφέρατε: δεν είναι αναβιώσεις! Μη παραπλανούμε τους αναγνώστες. Είναι ζωντανά δάνεια από έναν τύπο λατρείας με σχεδόν αδιάσπαστη συνέχεια μέχρι σήμερα. Πράγματι, το «πληρωθήτω» και τα τυπικά με τους μακαρισμούς ουδέποτε τα ακούσαμε από τους παλαιούς ενοριακούς ψάλτες, αλλά τα ακούσαμε από καλογέρους. Το Ασματικό Τυπικό από πού το ακούσαμε; Και αν θέλετε να μάθετε την γνώμη μου για τα Αλληλουάρια, τα προκείμενα Αποστόλου, τα πληρωθήτω κ.λπ. η Εκκλησία θα έπρεπε να είναι πιό σχολαστική και λιγότερο βιαστική σε τέτοιου είδους προσθήκες. Ναι μεν δεν ξεφύτρωσαν από το πουθενά, διότι πάντοτε υπήρχαν κάπου και κάπως, αλλά το θέμα για μένα είναι πώς ξαναμπήκαν στην λατρεία. Μπήκαν επιπόλαια σε αρκετές περιπτώσεις και οδηγήσανε σε εσφαλμένες κατά την γνώμη μου εφαρμογές. Π.χ. θα έχετε πιθανόν διαβάσει την γνώμη μου για την επαναφορά του τμήματος πρό του Αποστόλου: «Ψαλμός τω Δαβίδ…» κ.λπ. Δεν έγινε σωστή εφαρμογή του τμήματος αυτού, διότι παντού σήμερα γίνεται άνευ ειρηνεύσεως. Αυτό που λέω είναι απλό. Στην εκκλησιαστική λατρεία δεν χωρούν επαναφορές σε ξεχασμένες λατρείες του παρελθόντος. Κι αν είναι κάτι να συζητήσουμε, αυτό θα πρέπει να αφορά μόνο σε κάτι που κατά κάποιο τρόπο έχουμε παραλάβει, έστω και στην μη αμιγώς ενοριακή λατρεία (πληρωθήτω κ.λπ.), αλλά μετά από μακροχρόνια συζήτηση και διαβούλευση για να γίνει η προσθήκη ή η αλλαγή σωστά και ομαλά, και μόνο αν υπάρχει λόγος. Σε άλλη περίπτωση, οδηγούμε σε μια λειτουργική υποκειμενικότητα, που βαθμιδόν θα οδηγήσει σε λειτουργική αυθαιρεσία και τελικά σε σύγχυση αυτού του πληρώματος της Εκκλησίας. Κι αυτό είναι σοβαρό πράγμα. Εκκλησία που λατρεύει τον αληθινό Θεό δεν μπορεί να λατρεύει ποικιλοτρόπως. Αυτοαναιρείται. Διότι φαίνεται ότι ψάχνει να βρεί τρόπο να τον λατρεύσει καλύτερα. Σαν να μην τον «έχει βρεί» ακόμα τον Θεό. Τον Θεό τον ρωτήσαμε όμως; Και εννοώ: μας ενδιαφέρει καθόλου το πώς θέλει ο Θεός να τον λατρεύουμε;Εγώ προσωπικά δεν τα άκουσα από τους μεγαλύτερους στην Ενορία μου ποτέ. Ούτε τα αρχαία αντίφωνα, ούτε τα τυπικά με τους μακαρισμούς. Η ψαλμωδία του “Αλληλουιαρίου”; Ομοίως. Μήπως η επαναφορά τους αποτελεί αίρεση; ή η ψαλμωδία του “Πληρωθήτω” δεν “αναβιώνεται” πλέον σε τόσες ενορίες στον κόσμο. Μήπως αυτές οι “επαναφορές” και αναβιώσεις τις αποδεχόμαστε επειδή είναι “αγιορείτικες” και τις άλλες τις απορρίπτουμε;
Πιστεύω να καταλαβαίνετε ότι το θέμα της λατρείας δεν αφορά στον Πνευματικό του καθενός μας. Δεν είναι θέμα εξομολόγησης και εξατομικευμένης ποιμαντικής. Είναι θέμα συνολικά εκκλησιαστικό. Δεν αμνηστευόμεθα να προχωρούμε σε υποκειμενισμούς και αυθαιρεσίες στην λατρεία της Εκκλησίας, παρασύροντας ίσως και μια ολόκληρη τοπική κοινωνία στην σύγχυση, επειδή έχουμε ευλογία από τον Πνευματικό μας! Ούτε κάν θέμα Επισκόπου δεν είναι, όπως εσφαλμένα διετύπωσαν μερικοί Αρχιερείς και θεολόγοι πρόσφατα με αφορμή το ανακύψαν θέμα περί των μεταφράσεων. Είναι θέμα Συνόδου, και αυτό προκύπτει και από την μελέτη των ιερών κανόνων της Εκκλησίας μας. Γιατί δεν μπορούμε να δεχθούμε τον τρόπο με τον οποίο καταστατικά λειτουργεί η Εκκλησία μας;Το θέμα πάτερ, είναι αν τελείται κάτι τελικά κατά τον έναν ή τον άλλο τύπο ή το κίνητρο που έχει ο καθένας μας ; εσείς βέβαια με έχετε κατατάξει σε όσους “κατοχυρώνουν την διαφορετικότητά μας σε σχέση με την υπόλοιπη Εκκλησία που λατρεύει κατά τα παραδεδομένα, και θρέφουμε τον εγωισμό μας”. “Δόξα τω Θεώ” έχουμε πνευματικούς όλοι μας και μπορούμε να τα συζητούμε εκεί όλα αυτά. Δεν θα απολογηθώ σε ένα forum για την δραστηριότητά μου.
Ο όρος «αναβίωση» δεν χρησιμοποιείται από εμένα καθόλου υποτιμητικά. Καμμία σχέση. Πάλι παρερμηνεύσατε. Είναι γνωστός επιστημονικός όρος όχι μόνο στην λειτουργική, αλλά και σε άλλες επιστήμες με τις οποίες τυχαίνει να έχω σχέση (Αποκαταστάσεις μνημείων κ.λπ.). Πίστευα ότι τουλάχιστον σε εσάς, που ασχολείσθε κατά τα φαινόμενα με το τυπικό, θα ήταν πιο οικείος. Κατά την γνώμη μου η Σύνοδος έσφαλε εν προκειμένω. Και από την στιγμή που η τέλεσή τους προτάθηκε ως προαιρετική (περισσότερο πιστεύω για να διερευνηθεί η πραγματική δυνατότητα αναβιώσεως του Ασματικού Τυπικού, επιθυμία όχι μόνο του Φουντούλη, αλλά και του Στάθη), η γνώμη μου είναι να μη τελούνται. Εξάλλου, ο ίδιος ο Φουντούλης σε κάποιον από τους προλόγους αναφέρει ότι η αποκατάσταση της ακολουθίας υπήρξε δύσκολη και προβληματική σε κάποια σημεία, πράγμα που δείχνει την επικινδυνότητα του εγχειρήματος. Αυτά τα πράγματα είναι για μελέτη και έρευνα, όχι για εφαρμογή. Το τυπικό το παραλαμβάνεις δια ζώσης, δεν το φαντάζεσαι. Αν η έρευνα προχωρήσει και αλλάξουν τα δεδομένα, εμείς τι θα κάνουμε μετά; Πάλι προσαρμογές; Ε, αυτό δεν είναι λατρεία. Είναι εφαρμοσμένη επιστήμη της λειτουργικής. Αλλά οι Χριστιανοί είναι απλοί πιστοί, όχι σπουδαστές λειτουργικής. Θα χάσουν την εμπιστοσύνη τους στην αυθεντία της Εκκλησίας, εμπιστοσύνη που εμπνέεται συν τοις άλλοις και από την φοβερή σταθερότητα σε όλη την εκκλησιαστική ζωή. Και για να μη παρεξηγηθώ, αν η Σύνοδος αποφάσιζε υποχρεωτική τέλεση αυτών των ακολουθιών και εγώ θα τις τελούσα, έστω κι αν διαφωνώ. Αλάθητες είναι μόνον οι Οικουμενικές Σύνοδοι. Οι τοπικές δεν είναι, αλλά σε αυτές οφείλουμε απλά υπακοή, με μόνη εξαίρεση τα θέματα της πίστεως.3ον. Ασματικές ακολουθίες δεν επιδιώκω να ψάλλουμε ή να “αναβιώνουμε” όπως υποτιμητικά- δυστυχώς- αναφέρεται παρά μόνον τις δύο Τριθέκτη και Παννυχίδα για τις οποίες μάλιστα υπάρχουν αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου για προαιρετική τέλεση αυτών των Ακολουθιών. Δεν θα με ενοχλούσε και η τέλεση άλλων ακολουθιών εκτάκτως απλά δεν το επιδιώκω.
Από πού κι ως πού, είναι σκοπός η εναλλαγή και η ποικιλία στην λατρεία; Πού τα βρήκατε αυτά; Το πνεύμα του Αγίου Συμεών το ερμηνεύετε κατά το δοκούν για να δικαιολογήσετε την προσπάθειά σας. Ο ίδιος δεν ήταν υπέρ της ποικιλίας, αν θέλετε τουλάχιστον για την Αγία Σοφία. Επέμεινε να συνεχιστεί η Ασματική Ακολουθία σε αυτόν τον ναό χωρίς εξαιρέσεις. Αυτό που είπε είναι απλά, ότι θα έπρεπε και οι υπόλοιπες Καθολικές Εκκλησίες, που ήδη προ πολλών ετών είχαν εγκαταλείψει το τυπικό αυτό, να διατηρήσουν τουλάχιστον κάποιες παλαιόθεν καθιερωμένες ασματικές εορτές για να διασώσουν έτσι την σύνδεση με την αρχαία λατρεία της εν τω κόσμω Εκκλήσίας. Και αυτές οι εορτές ήταν πολύ συγκεκριμένες με κυριότερη αυτήν της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού. Και από την μελέτη του Τυπικού της λατρείας προκύπτει πράγματι, ότι τουλάχιστον στην Μεγάλη Εκκλησία, κάποιες (2-3 συγκεκριμένες) ασματικές ακολουθίες διατηρήθηκαν και μετά το 1204, αλλά βαθμιδόν και αυτές εξέλειπαν, ή αλλοιώθηκαν. Για αυτές πιθανότερο θεωρώ να μιλάει ο Άγιος Συμεών όταν λέει "ή κατά καιρόν...". Το "πάντοτε" νομίζω ότι το είχε καταλάβει πως εξέλειπεν ανεπιστρεπτί.Άλλωστε σκοπός δεν είναι η αλλαγή του ισχύοντος τυπικού αλλά η “εν μέτρω” εναλλαγή και ποικιλία. Νομίζω αυτό είναι το πνεύμα των υπό του Αγίου Συμεών κεφαλαίων “περί της του άσματος ακολουθίας”.
Το «χαριστική βολή» που είπατε είναι πολύ πετυχημένο, αλλά όχι για τον Άγιο Συμεών και την Τουρκοκρατία. Ταιριάζει σε κάποιους σήμερα που ψάχνουν εναγωνίως για την χαριστική βολή των μυστικών ευχών, χρησιμοποιώντας ό,τι επιχείρημα μπορούν, παλαιό και νέο. Π.χ. από τον 15ο αι. και μετά φταίει η Τουρκοκρατία. Πρίν από εκεί ήταν ο λειτουργικός μεσαίωνας και ο καλλιεργηθείς κληρικαλισμός κ.λπ. Όποιον άγιο και να αναφέρεις που μιλά για μυστικές ευχές, κάτι θα του βρούνε. Θέματα για τις μυστικές ευχές υπάρχουν ανοιχτά εδώ και καιρό στο παρόν forum. Εκεί έχω καταθέσει το τι πιστεύω αρκετά διεξοδικά.Αυτό είναι ένα άλλο θέμα. Αν θέλετε ανοίγεται ένα για να το συζητήσουμε εκεί. Πάντως δεν καταλάβατε ότι δεν συνδέω την μυστικώς ανάγνωση των ευχών αποκλειστικά με την Φραγκοκρατία ή με την Τουρκοκρατία.
Απλά πιστεύω ότι ήταν καταλυτικές- έδωσαν δηλαδή την χαριστική βολή στο θέμα αυτό.
Δε μπορώ να γνωρίζω που θα απαντήσετε και που όχι.nmnovice00 έγραψε: Όχι ακριβώς. Κάνατε μια ανάρτηση για να καταρρίψετε την δική μου γνώμη. Και αυτό δεν είναι κακό. Το ίδιο κάνατε, όμως, και στο Ψαλτολόγιον, και μάλιστα με πιό καυστικό τρόπο, γνωρίζοντας ότι εκεί μάλλον δεν θα απαντήσω... Αυτά είναι τα "δείγματα γραφής" που εννοούσα.
[....]dkalpakidis έγραψε: Δε μπορώ να γνωρίζω που θα απαντήσετε και που όχι.
Βήμα διαλόγου είναι κι εκεί και συμμετέχω κι εδώ και εκεί όπως κι εσείς.
Αν εσείς αποχωρείτε ενίοτε από άλλα βήματα διαλόγου επειδή υπάρχει αντίλογος, αυτό είναι δικό σας θέμα.
Οπότε τα περί “"δειγμάτων γραφής” σας τα επιστρέφω διότι μάλλον “εξ ιδίων κρίνετε τα αλλότρια”.
Σας είπα και παραπάνω ότι βασικοί υπέρμαχοι της αναβίωσης αυτής υπήρξαν οι καθηγητές Φουντούλης και Στάθης, ο καθείς με τις δικές του προτεραιότητες και εφέσεις. Τώρα, για την ερμηνεία του κειμένου δεχθείτε ό,τι θέλετε. Ο Άγιος στο απόσπασμα που παρέθεσα είναι σαφής: "οὔπω μέχρι τοῦ παρόντος κατάλυσιν ἐνταῦθα εἴληφε, καὶ εἰς τὸ ἑξῆς τοῦτο διαμένειν, καὶ φυλάττεσθαι διαπαντὸς ἐν τῷ τοιούτῳ ναῷ τῆς ἁγίας σοφίας, καὶ τὴν ἀκολουθίαν τοῦ ᾄσματος ψάλλεσθαι, ἀρχαίαν οὖσαν καὶ τεθειμένην καλῶς, καὶ μηδένα ταύτην παρασαλεύσαι πώποτε". Αυτά που λέει ο Φουντούλης δεν προκύπτουν από την ως άνω μαρτυρία, ούτε κι από την μελέτη της εντύπου εκδόσεως των Απάντων. Και δεν προκύπτει, τουλάχιστον από τους κώδικες ΕΒΕ 2047, 2061 και 2062, ότι στην Αγία Σόφία εξέλειπαν τελείως οι άλλες ακολουθίες, πλήν των τριών που αναφέρατε. Οι ΕΒΕ 2061 και 2062 τοποθετούνται στα τέλη του 14ου αι., πολύ κοντά στην αρχιερατία του Αγίου, και θεωρούνται μάλιστα "μουσικά παραρτήματα" των συγγραμάτων του.Για τα υπόλοιπα:
(από την “εισήγηση κατά την τέλεση της ακολουθίας Τριθέκτη”. Ιωάννου Φουντούλη)
“Ο Συμεών... γνώριζε την ασματική πράξη από την πατρίδα του, όπου στην Αγία Σοφία τελούσαν τότε τις ακολουθίες κατά το αρχαίο ασματικό τυπικό μόνο τρείς φορές τον χρόνο, κατά την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού, την μνήμη του ιερού Χρυσοστόμου και κατά την Κοίμηση της Θεοτόκου...
Ο άγιος Συμεών κατάβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια για την αναζωογόνηση του ασματικού Τυπικού. Το κατέγραψε, το διόρθωσε, το εμπλούτισε με ένα λόγο το μεταρρύθμισε, εισάγοντας στοιχεία από το μοναχικό τυπικό, λαοφιλείς κανόνες και τροπάρια, αποβλέποντας στην διαπαντός τήρησή του, τουλάχιστον στον καθεδρικό του ναό και στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Γράφει και παρακαλεί και εύχεται και εξορκίζει τον κλήρο, ιδιαίτερα της Αγίας Σοφίας αλλά και γενικότερα το πλήρωμα της εκκλησίας του, να διατηρήσουν απαρασάλευτη την αρχαία ασματική παράδοση και κανείς να μήν επιχειρήσει να την ¨παρασαλεύση πώποτε¨. Εύχεται δε και συνιστά όπως αυτή η ασματική – ενοριακή ακολουθία και τάξη, που “δια την ραθυμίαν” και υπό την πίεση των δυσμενών πολιτικών συνθηκών, της φραγκικής και τελικώς της οθωμανικής κατακτήσεως, κατά τις αρχές του ΙΕ΄ αι. είχε παντού εγκατελειφθεί, να τηρείται στις ¨καθολικές¨ εκκλησίες, δηλαδή στους ενοριακούς ναούς, “ή πάντοτε ή κατά καιρόν” (δηλ. εκτάκτως), εις το μένειν την αρχαίαν παράδοσιν ακατάλυτον”.
Εκτελεστές κατά χάρη Θεού της πνευματικής αυτής διαθήκης του Αγίου Συμεών,υπακούοντας στην παρότρυνση και στην εντολή του και με την θεοπειθή ευχή και ευλογία του, επιχειρήσαμε τό κατά δύναμιν για την ¨κατά καιρόν¨ χρήση και παλινόρθωση της αρχαίας αυτής λειτουργικής παραδόσεως. ¨
Για αυτό μίλησα περί ερμηνείας των κειμένων.
Άλλα διαβάζετε εσείς κι άλλα ερμηνεύει ο μακαριστός.
Προσωπικά κι εγώ συντάσσομαι με την άποψή του περί της εκτάκτου τελέσεως της ασματικής ακολουθίας.