Αγαπητέ Παναγιώτη,
Και οι τρεις περιπτώσεις που ανέφερες, είναι άστα που να πάρει . . .
Κακά τα ψέματα, ο ψάλτης ή ο παπάς πρέπει να ξέρουν τη δουλειά τους που για μεν τον ψάλτη δουλειά είναι αποκλειστικά το ψάλσιμο, για δε τον παπά είναι η τέλεση της θείας λατρείας, έτσι όπως στις μέρες μας εξελίχτηκε, δηλαδή με μελωδία. Εάν ο ένας ή ο άλλος υστερούν τότε είναι αδύνατο να υπάρχουν απαιτήσεις για μια επιτυχία, διότι η ασυμφωνία δεν μπορεί να κρυφτεί και γίνεται κατανοητή από το εκκλησίασμα, είτε γνωρίζουν είτε δεν γνωρίζουν από μουσική. «Δεν είμεθα όρνιθες, αλλά γνωρίζομε από ωά»… Ως εκ τούτου πάει περίπατο η ζητούμενη κατάνυξη, και αντί πνευματική ανάταση, βασιλεύει νευρικότητα και ίσως και κρυφοί γέλωτες από ορισμένους. Έζησα, δυστυχώς τέτοιου είδους καταστάσεις. Υπάρχουν μάλιστα και νευρικοί ψάλτες ή παπάδες που κάνουν φανερά τις παρατηρήσεις τους, εις επήκοο όλου του εκκλησιάσματος. Τότε να δείς τι γίνεται . . .
Και επειδή συνηθίζω να φέρνω στη κουβέντα εμπειρίες και περιστατικά, θα σας αναφέρω το εξής:
Πρίν αρκετά χρόνια (σα να λέμε, «μια φορά κι έναν καιρό») ήταν στην Θεσσαλονίκη κάποιος μεγάλος δάσκαλος της ψαλτικής τέχνης. Δεν έγινε τόσο γνωστός στο πανελλήνιο, γιατί δεν έγραψε πολλά, και μάλιστα από ότι γνωρίζω εκείνα τα ελάχιστα που κυκλοφόρησαν με το όνομά του, γράφτηκαν από μαθητές του που παρακολουθούσαν τις εκτελέσεις του. Και δεν έγραψε γιατί δεν τον άφηνε το οινόπνευμα. Ένα διάστημα μάλιστα τον είχε καταλάβει τόσο πολύ αυτό το δαιμόνιο που έχασε και τη φωνή του και απομακρύνθηκε από το αναλόγιο. Αυτός ο πράγματι μεγάλος μουσικός δεν ήταν λίγες οι φορές που ερχόταν στο ναό και το μεν στόμα του βρωμοκοπούσε από κρασίλα, η δε άλλοτε αξιοθαύμαστη ηρεμία του να κατακλύζεται από την επήρεια του Βάκχου. Ημέραν, λοιπόν, τινά, ευρισκόμενος σε τέτοια κατάσταση, ενώ αυτός έψαλε τα λειτουργικά, ο παπάς δεν τον ακολουθούσε, ούτε στον ήχο, ούτε στις βάσεις. Αυτός συνέχεια διόρθωνε τον παπά, αλλά ο παπάς, είτε δεν ήθελε είτε δεν μπορούσε να εναρμονιστεί, και τότε ακούστηκε ο ψάλτης μας να λέει εις επήκοον πάντων : «παπά, κάτσε καλά, γιατί θα μπω μέσα στο Βήμα και θα σε σφάξω σα κριάρι…». :o Το τι επακολούθησε στο εκκλησίασμα δεν περιγράφεται. Αλλά οι περισσότεροι που εκκλησιάζονταν εκεί έρχονταν να τον ακούσουν και παρέβλεπαν μέχρι ένα σημείο την εκ του οίνου διαγωγή του.
Βέβαια τέτοια περιστατικά, και μάλιστα σε μεγάλη πόλη είναι σπανιότατα, αλλά έστω και σαν ακραίο, το αναφέρω.
Πάντως τις περισσότερες φορές αυτός ο οποίος προβαίνει σε αυταρχικές παρατηρήσεις είναι ο επίσκοπος, ο γνωστός «Δεσπότης». Άλλη φορά, αν θέλει ο Θεός θα σας διηγηθώ καταστάσεις που έζησα και με δαύτους…
Η αγάπη τα διορθώνει όλα, αλλά όταν υπεισέρχεται ο εωσφορικός εγωισμός τα πράγματα είναι δύσκολα και η υπομονή κάποτε και αυτή εξαντλείται, διότι κακά τα ψέματα και η αρετές στον άνθρωπο δεν είναι δοσμένες εν πλήρη αφθονία. Πολλές φορές αυτός που ψάλει (οποιοσδήποτε και αν είναι, είτε ιερωμένος είτε όχι) δεν έχει επίγνωση ότι υστερεί είτε σε φωνή είτε σε μουσικότητα. Όλοι είμαστε αηδόνια . Όμως μια επξίγουσα κληση με αναγκάζει να διακόψω . . .
Σας χαιρετώ, να περνάτε καλά
Αθανάσιος Μπακαλούδης
, και στο γ. να κάνει λίγο οικονομία ο υψίφωνος να κατεβεί 1-2 φωνές, και αντίστοιχα ο βαθύφωνος να ανεβεί 1-2 φωνές.
αλλά)