ΑΝΑΛΟΓΙΟΝ

Πριν λίγα χρόνια είχα βρεθεί στον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου στον Διόνυσο Αττικής όπου ιερέας είναι ο γέροντας Μάρκος Μανώλης. Στο τέλος του Όρθρου σταύρωνε τους πιστούς με το άγιον έλαιον πριν να αρχίσει η θεία Λειτουργία. Τα τυπικά λένε ότι στις μεγάλες γιορτές δίνεται το άγιον έλαιον από το καντήλι του αγίου ως διατέτακται. Δεν είναι καλό αυτή η πρακτική να ακολουθείται;

Η χρίσις του ελαίου από την καντήλα του Αγίου είναι μια ευλαβέστατη συνήθεια και θεοπατροπαράδοτη "οδηγία", στην μνήμη του εορταζόμενου Αγίου (και όχι μόνο) αλλά δυστυχώς έχει εκλείψει.
Είναι ένα "αισθητό σημείο" και τρόπος κοινωνίας με τους Αγίους, ένα βοήθημα που τροφοδοτεί η θερμή πίστη.
Μολονότι βεβαίως το λάδι της καντήλας του Αγίου, δεν είναι ειδικώς αγιασμένο ή ευλογημένο, ωστόσο γίνεται μέσο θείας ευλογίας και ιαματικής χάριτος, όταν συντρέχει η θερμή πίστη, όπως άλλωστε μαρτυρούν οι πάμπολες περιπτώσεις ιάσεων, αναφορές που υπάρχουν ιδιαίτερα σε βίους Αγίων.


Στέλιος

ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΕΛΑΙΟΝ ΠΟΥ ΔΙΝΕΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΠΙΣΤΟΥΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΙΠΟΤΑ ΑΛΛΟ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΙΣΗ ΠΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΤΑ ΠΑΣΑΠΝΟΑΡΙΑ ΣΤΙΣ ΜΝΗΜΕΣ ΤΩΝ ΕΟΡΤΑΖΟΜΕΝΩΝ ΑΓΙΩΝ ΣΤΙΣ ΑΓΡΥΠΝΙΕΣ ΕΙΔΙΚΑ ΟΤΑΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΙΕΡΟ ΛΕΙΨΑΝΟ ΑΓΙΟΥ..ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Κ ΣΤΙΣ ΕΝΟΡΙΕΣ ΕΙΔΙΚΑ ΟΤΑΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΠΙΟΣ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΣ Η ΛΑΟΦΙΛΗΣ ΑΓΙΟΣ Η ΑΚΟΜΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΟΤΑΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΕΙΨΑΝΟ ΑΓΙΟΥ.

Να συμπληρώσω ότι η τάξη αυτή φαίνεται να είναι αρκετά παλαιά. Αναφέρεται στην "Διάταξη Ιεροδιακονίας" του Αγίου Φιλοθέου του Κοκκίνου (14ος αι. μαθητής και βιογράφος του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά), η οποία καθιερώθηκε και εδραιώθηκε σε όλη την Ορθοδοξία πολύ σύντομα μετά την πρώτη συγγραφή της, που αν ενθυμούμαι καλά, το πρώτον έλαβε χώρα όταν ο άγιος ήταν ηγούμενος της Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους.

Επισυνάπτω σελίδα από το Ευχολόγιον του Goar (επανεκδ. Graz 1960), στο σημείο ακριβώς που περιγράφεται η τάξις χρίσεως του αγίου ελαίου στο τέλος του Όρθρου της αγρυπνίας των μεγάλων Δεσποτικών εορτών ή στις μνήμες μεγάλων αγίων (με αγρυπνία πάντα).

Έχει πολύ ενδιαφέρον ότι:
1. Δεν αναφέρεται ακρίβώς το σημείο που γίνεται η χρίσις του ελαίου,
2. Η τάξη της χρίσεως δεν έχει σχέση με την σημερινή τάξη, αλλά ομοιάζει αρκετά με την τάξη της λιτής: Θυμίασμα της εικόνος υπό του διακόνου και εν συνεχεία κυκλικά του ναού και των εν αυτώ, ευχές και εκφωνήσεις της λιτής με κεφαλοκλισία ("Επάκουσον ημών ο Θεός", ειρήνευση, κεφαλοκλισία με την ευχή "Δέσποτα Κύριε Ιησού Χριστέ ο Θεός ημών..."κ.λπ) και εν συνεχεία χρίση του αγίου ελαίου στους πιστούς.

Εκ των ανωτέρω συνάγεται το συμπέρασμα ότι η χρίση δεν θα μπορούσε να γίνει όπως σήμερα στην διάρκεια της στιχολογίας των αίνων (κατά την οποία, ούτως ή άλλως στις μονές γίνεται προσκύνησις των εικόνων από τους αδελφούς), αλλά ότι γινόταν ως ξεχωριστό και διακριτό τμήμα της ακολουθίας. Δεν υπάρχουν στην διάταξη του αγίου Φιλοθέου στοιχεία για το πού ακριβώς.

Αυτά προς το παρόν.

Καλή Μ. Εβδομάδα σε όλους!

Ευχαριστούμε π. Νικόλαε για την συμβολή σας!

Καλή Ανάσταση σε εσάς και σε όλα τα μέλη του Αναλογίου!

Εύχεσθε,
Παναγιώτης.