giorgis έγραψε:Κατ᾿ ἀρχήν εὐχαριστῶ ἰδιαιτέρως. Ἄν δέν σᾶς κουράζω, θά ἤθελα μερικές ἐπιπλέον διευκρινήσεις.
Αὐτή ἡ ὀρθογραφία ὅμως πῶς προέκυψε; Δέν ἦταν καταγραφή μιᾶς ὑπάρχουσας προφορικῆς παραδόσεως;
Ναι. Για καταγραφή περισσότερο μιλάμε με την προσδιοριστική της μορφή, με χρήση της γραφής ΠΛ. Για την στενογραφική σημειογραφία, καταγραφή είναι ωσαύτως, αλλά όχι προσδιοριστική. Περιγραφική. Εκεί, όντως πρέπει να θυμάσαι το μέλος και την ιδέα των θέσεων για να ψάλλεις. Εκεί, όντως τα σημάδια παίζουν σημαντικότερο ρόλο ως προς το σχήμα και τις ιδιότητές τους στο να μας κατευθύνουν τί μέλος να ψάλλουμε. Είναι, λοιπόν, λιγότερο "καταγραφή" και περισσότερο γενική "κατεύθυνση" του μέλους. Και για αυτό υπάρχουν και μεγάλες αποκλίσεις στις εξηγήσεις κάποιων αρχαίων μελών. Όταν κάποιο αρχαίο (χρονικά και γραφικά) μέλος εξηγείται χωρίς να υπάρχει ζωντανή η παράδοση του μέλους του στους εξηγητές, τότε η γραφή και όχι η ισχυρή προφορική παράδοση κατευθύνει την εξήγηση. Και οι διάφορες θέσεις έχουν κάποιες φορές και παραπάνω από μία χαρακτηριστικές εξηγήσεις, με αρκετή απόκλιση μεταξύ τους σε κάποιες περιπτώσεις. Έτσι δικαιολογούνται σε ορισμένα μέλη αποκλίσεις στις εξηγήσεις, ενώ σε άλλα μέλη με ισχυρή παράδοση οι εξηγήσεις συγκλίνουν πολύ (π.χ. Κεκραγάρια Δαμασκηνού) γιατί επιλέγεται από όλους η συγκεκριμένη ερμηνεία εκάστης θέσεως που η παράδοση διέσωσε εκεί. Αλλά αυτό είναι ένα άλλο εξειδικευμένο θέμα. Ας μην επεκταθούμε. Αυτό που τονίζω εδώ είναι ότι κακώς κατά την γνώμη μου δίνεται τόση μεγάλη βαρύτητα στο θέμα "ερμηνεία των σημαδιών" όταν μιλάμε για αναλυτική γραφή ΠΛ. Περισσότερο ορθογραφία και καταγραφή υπάρχει παρά ερμηνεία (χωρίς να είμαι και ισοπεδωτικός). Ερμηνεία υπάρχει μάλλον στην στενογραφική μορφή της σημειογραφίας, κατά την γνώμη μου. Οι ερμηνευτικές προσεγγίσεις στην γραφή ΠΛ ύπάρχουν βέβαια, αλλά θέλει πολύ προσοχή να δώσεις την πρέπουσα βαρύτητα στα σημεία που χρειάζεται και όχι παντού αδιακρίτως.
Μήπως θά σᾶς ἦταν εὔκολο νά ἐπισυνάψετε κάποιες φωτογραφίες τῶν περιπτώσεων αὐτῶν;
Εύκολο όχι. Ο χρόνος είναι λίγος και το μάζεμα τεκμηρίων χρονοβόρο. Ας δώσω όμως λίγα παραδείγματα:
Η οξεία στο σημείο "ε-
κέ-κρα-ξα"
Οξεία στην γραφή ΠΛ.gif
Η εξήγηση από Γρηγόριο Πρωτοψάλτη (ΓΠ εις το εξής)
Οξεία εξήγηση Γρηγορίου.gif
Αντίστοιχη θέση στο Πασαπνοάριο του α'
Οξεία στην γραφή ΠΛ 1.gif
Η εξήγηση από Αναστασιματάριο Εφεσίου (1820)
Οξεία στην γραφή Εφεσίου.gif
Η ερμηνεία του σημείου από Κων/νο Πρίγγο
Ερμηνεία οξείας υπό Πρίγγου.gif
Η οξεία αυτή στον εριμολογικό α' στην παλαιά γραφή
Οξεία του ειρμολογικού α' παλαιά γραφή.gif
Η εξήγησή της
Εξήγηση οξείας του ειρμολογικού α'.gif
Αντίστοιχη οξεία σε αργό μέλος (παπαδική εν προκειμένω, αλλα στην περίπτωση αυτή είναι ίδια και στο στιχηράριο)
Αργή οξεία από Κουκουμά παλαιά γραφή.gif
Η εξήγηση από Χουρμούζιο Χαρτοφύλακα (ΧΧ εις το εξής)
Αργή οξεία από Κουκουμά εξήγηση ΧΧ.gif
Ὁ Πέτρος Ἐφέσιος χρησιμοποίησε τήν ὀξεία "σωστά"; (Δηλαδή μέ τήν λογική τῆς παλαιᾶς γραφῆς); Νομίζω πώς κάποιες δέν στέκουν, πχ ὀξεία - κεντήματα - γοργόν μέ ἀκολουθοῦσα ἀπόστροφο. Μήπως τήν τύπωσε χωρίς συνειδητή γνώση, ἁπλά ἀντιγράφοντας τό χργφ πού εἶχε μπροστά του (ἀπ᾿ ὅσο γνωρίζω ὁ Χουρμούζιος στά χργφ του, τήν ἔγραφε ἀπό συνήθεια -ἦταν κωδικογράφος τῆς παλαιᾶς γραφῆς- χωρίς σύστημα καί χωρίς νά δίνει σημασία, καθώς ἡ ὀξεία δέν συμπεριλαμβανόταν στήν Νέα Μέθοδο καί θεωροῦσε ὅτι γράφει ὀλίγον).
Δεν μπορούμε γενικώς να είμαστε απόλυτοι για το σκεπτικό των εξηγητών. Είπα και στην πρώτη απάντησή μου πως πιστεύω βασικά κι εγώ ότι η διατήρηση της οξείας είχε περισσότερο ιστορικό (όχι μουσειακό) ρόλο, και όχι τόσο ερμηνευτικό (πλήν ολίγων, όπως είπα, εξαιρέσεων). Ναι, σωστή είναι η ορθογραφία του Εφεσίου. Και για το παράδειγμα που έδωσες δεν πρέπει να προβληματίζει το γοργό. Το αν θα μπεί οξεία, είτε στην παλαιά είτε στην νέα γραφή, είναι ανεξάρτητο το χρονικών σημαδιών. Έχει να κάνει με τον περίγυρο των φωνητικών σημαδιών (ποσοτικών) και όχι των αφώνων.