Έτσι λοιπόν ονομάζεται το φαινόμενο για το οποίο είχα αναφερθεί εδώ: http://analogion.gr/f/74/115nmnovice00 έγραψε:Στις δε μεγάλες εορτές του ενιαυτού θέλει την σύναξη όλης της πόλεως στην μεγάλη Εκκλησία της Θεσσαλονίκης, ήτοι την Αγία Σοφία, για να συνεορτάσουν άπαντες οι πιστοί με τον Επίσκοπό τους. Γινόταν ένα είδος μονοκκλησίας, που λέμε και σήμερα ακόμα. Τα ίδια είχα παρατηρήσει και στο ΤΜΕ Κωνσταντινουπόλεως του θ'-ι' αι. που περιλαμβάνεται στον Α' Τόμο του Δμητριέβσκυ. Σε μεγάλες εορτές ξεκινούσε η ακολουθία σε συγκεκριμένους ναούς, αλλά ο Πατριάρχης λειτουργούσε σε μία συγκεκριμένη κάθε φορά, και οι πιστοί προσήρχοντο με λιτανεία στον ναό που θα γινόταν η πατριαρχική λειτουργία. Τα ίδια ακριβώς περιγράφονται και πολλούς αιώνες πιό πρίν στην Εκκλησία των Ιεροσολύμων, όπως τα περιγράφει η Αιθερία στο οδοιπορικό της. Πιθανόν να σχετίζονται με τα ανωτέρω και οι πληροφορίες που βρίσκουμε διάσπαρτες στα συναξάρια και που συχνά λένε για κάποιους αγίους "τελείται δε η αυτών σύναξις εν τω (τάδε ναώ)" (http://analogion.gr/f/17/79?p=2202#p2202)
Φυσικά η μονοκκλησιά είναι ευλογημένη, όταν οι ενορίτες θα χρειαστεί να κάνουν μια εύλογη διαδρομή με τα πόδια (βλ. παραπάνω, "οι πιστοί προσήρχοντο με λιτανεία στον ναό"), αλλιώς κατά την γνώμη μου δεν έχει καμία ευλογία, γιατί θα στερηθούν οι ενορίτες (που δεν μπορούν να περπατήσουν τεράστια απόσταση, ή να οδηγήσουν) της ακολουθίας στην ενορία τους.
Μονοκκλησιά φράσ. "Σήμερα εἶναι μονοκκλησιὰ" "Σήμερα ἔχουμε μονοκκλησιὰ" "Τῇ Μεγάλῃ Παρασκευῇ γίνεται μονοκκλησιὰ" εἰς μίαν μόνην ἐκκλησίαν, συνήθως εἰς τὰ χωρία, συνάζονται ὅλοι καὶ ἐκεῖ ἀναγινώσκεται ἡ ἀκολουθία κατὰ τινας ἐπισήμους τοῦ ἔτους ἡμέρας. (Νεοελληνικὰ Ἀνάλεκτα, υπὸ τοῦ Φιλολογικοῦ Συλλόγου "Παρνασσοῦ", Τόμος Β', Ἐν Ἀθήναις 1874, σ.257-258)