Πολλοὶ ἀπὸ μᾶς τοὺς πιστοὺς ἀγωνιζομένους Χριστιανούς, κληρικούς, μοναχοὺς καὶ λαϊκούς, ἐπιθυμοῦμε τὴν κάθαρσι, τὸν φωτισμὸ καὶ τὴν ἁγιότητα, τὴν τελείωσι τοῦ ὅλου ἀνθρώπου, ἀλλὰ δὲν κάνουμε τίποτα γιὰ νὰ τὴ φθάσουμε.
Καθαρότητα λογισμῶν δὲν ἔχουμε καὶ στερούμαστε παντελῶς τοῦ ταπεινοῦ φρονήματος. Ἡ ἀληθινὴ μετάνοια, ἡ πίστις καὶ ἡ ὑπακοὴ στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ εἶναι ξένα πρὸς τὴν πνευματικὴ ζωὴ ποὺ ζοῦμε. Ὁμιλοῦμε συνεχῶς γιὰ τὴν ἀγάπη κυρίως πρὸς τὸν Θεὸ καὶ κατ' ἐπέκτασιν πρὸς τὸν πλησίον, ἀλλὰ στὸ βάθος τῆς καρδιᾶς μας δὲν τὴν καλλιεργοῦμε. Γι' αὐτὸ καὶ διαθέτουμε σκληροκαρδία καὶ ἀπονιά.
Προσπαθοῦμε, ὅπως φαίνεται, μόνο μὲ τὰ λόγια καὶ μὲ ἀρκετὴ ὑποκρισία νὰ δείχνουμε ἕνα προσωπεῖο ἀνωτερότητος. Κάνουμε τὸ πᾶν μὲ τὰ δήθεν καλά μας ἔργα γιὰ νὰ μᾶς ἀποδεχθοῦν κοινωνικά καὶ νὰ ἐπιδοκιμάζουν ἢ καὶ νὰ βραβεύουν τὶς ἐξωτερικές μας πολλαπλὲς δραστηριότητες, καὶ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο πιστεύουμε πὼς ἀνεβαίνουμε ψηλὰ στὰ μάτια τῆς κοινωνίας ποὺ ζοῦμε, καὶ νοιώθουμε ἀσφάλεια καὶ ἄνεσι.
Ἔτσι ὅμως τρέφουμε τὴν φιλαυτία, τὴν κενοδοξία καὶ τὸν εγωισμό μας, αντὶ νὰ καλλιεργοῦμε βασικὲς ἀρετὲς γιὰ τὴ σωτηρία μας. Αὐτὸς ὁ τρόπος ζωῆς μᾶς βγάζει ἔξω ἀπὸ τὸν δρόμο τοῦ Θεοῦ. Θέλουμε τὸν ἁγιασμό, καὶ ὑπηρετοῦμε τὰ πάθη μας. Θέλουμε τὴν κάθαρσι τῆς ψυχῆς μας, καὶ τρέφουμε μὲ τὴν ἁμαρτία ὅλες τὶς ἀδυναμίες μας. Ἐπιβάλλεται ἀπόλυτη ὑπακοὴ στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, κι ἐμεῖς συνεχῶς τὸ παραβιάζουμε.
[...]
Κι ὅμως, πρέπει κάποτε νὰ βάλουμε μιὰ καινούργια ἀρχὴ σωτηρίας. Νὰ ἀναζητήσουμε τὸν καλὸ Πνευματικό, ὅπως ψάχνουμε γιὰ τὸν καλὸ γιατρό. Καὶ τότε, ἀληθινὰ νὰ μετανοήσουμε, ἀληθινὰ νὰ πιστέψουμε, ἀληθινὰ νὰ ἐκκλησιαστοῦμε καὶ ἀληθινὰ νὰ προσευχηθοῦμε. Ἔτσι σιγά-σιγά, θὰ γνωρίσουμε τὸν πραγματικό μας ἑαυτό, τὸν ὁποῖο καὶ θὰ παραστήσουμε μὲ συντριβὴ καὶ ἐλπίδα ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ ζητήση τὴ συγχώρησί Του, τὸ ἔλεός Του, τὴν ἀγάπη Του, τὴ Χάρι Του, καὶ τὴ σωτηρία. Κι ὅλα αὐτὰ δωρεάν!
π. Στέφανος Ἀναγνωστόπουλος, «Ἐγὼ φταίω... Ἐσύ;», Πειραιᾶς 2019, κεφ. 70, σσ. 330-331.