Τὸ βιβλίο εἶναι διαθέσιμο στὶς ἐκδόσεις Ἀθ. Σταμούλης, καὶ σὲ ἄλλα βιβλιοπωλεῖα
--------
Ἐπειδὴ διαπιστώσαμε (ἐκ τῶν πρώτων μας χρόνων εἰς τὸ Ἀναλόγιον) ὅτι ὑπάρχουν δυσκολίες καταρτίσεως τῆς Τάξεως τῆς Ἀκολουθίας εἰς περιπτώσεις ποὺ τὸ Τυπικὸν δὲν ἀφιερώνει περισσότερες ἀπὸ δύο-τρεῖς γραμμές, θεωρήσαμε καλὸν τὴν συγγραφὴν ἑνὸς βιβλίου Τυπικοῦ, ποὺ νὰ παρουσιάζῃ μεθοδικῶς τὴν Τάξιν (ὥστε νὰ χρησιμοποιεῖται καὶ ὡς σχολικὸ βοήθημα γιὰ τὴν τάξη τοῦ Τυπικοῦ), ἀναλελυμένη συνάμα δὲ καὶ ἁπλουστευμένη γιὰ ὅλας τὰς περιπτώσεις (καὶ εἰδικὰ γιὰ τὰς καθημερινὰς καὶ τὰ προεόρτια/μεθέορτα).
Γιὰ τὸ παρόν, χρησιμοποιήσαμε τὰς ἀναφορὰς ποὺ προεκθέσαμε μετὰ τὰ Περιεχόμενα, ἀλλὰ κυρίως χρησιμοποιήσαμε τὴν ἀναλυτικὴ μεθοδολογία τοῦ Τυπικοῦ ὑπὸ τοῦ Οἰκονόμου Γεωργίου Ῥήγα [ΤΓΡ] (ὡς πρὸς τὸ πλέον ἀναλυτικότερον καὶ εὐχρηστότερον καὶ εὐκολοκατανοητότερον), τροποποιηθέν ἐκτενέστατα (μετὰ ἱκανῶν ἐπεξηγηματικῶν σημειώσεων), οὕτως ὧστε τὸ παρὸν βιβλίον νὰ συμφωνεῖ κατὰ δύναμιν μὲ τὸ ἰσχῦον (Συνοδικῇ ἀποφάσει) τυπικὸν τῆς Ἐκκλησίας, Τυπικὸν τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας [ΤΜΕ], ἐξ οὗ καὶ καλεῖται
«Τυπικὸν Ὄρθρου Ἐνοριῶν».
Δὲν πρέπει νὰ παραλήψουμε νὰ τονίσουμε ὅτι ὁ ἀείμνηστος π. Γεώργιος Ῥήγας, εἶναι κατὰ τὴν ταπεινήν μας γνώμην ὁ θεμελιωτὴς τοῦ συστηματοποιημένου καὶ μεθοδικοῦ τυπικοῦ. Εὐελπιστοῦμε ἡ παροῦσα ἐργασία νὰ προχωρήσει ἕνα βῆμα παραπέρα τὴν τυπικὴ μεθοδικότητά του. Ἐπίσης, θέλω νὰ ἀναγνωρίσω τὴν βοήθεια ποὺ ἐδέχθην ἀπὸ κληρικούς, ἱερομονάχους καὶ λαϊκούς, τοὺς ὁποίους θὰ ἤθελα νὰ εὐχαριστήσω ποὺ συνεισέφεραν εἰς τὴν βελτίωσιν τῆς ταπεινῆς αὐτῆς προσπάθειας.
Τὸ παρὸν βιβλίον δὲν ἀκολουθεῖ τὴν συνήθη δομὴ τῶν βιβλίων γιὰ τὸ τυπικόν, καὶ αὐτὴ ἡ διαφορὰ νομίζουμε τὸ κάνει μεθοδικότερο (καὶ ἴσως εἶναι τὸ «πιὸ εὐμέθοδον», κατὰ τὴν κρίσιν ἐγκρίτου τυπικολόγου).
Τὸ βιβλίον οὐσιαστικὰ χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη: α. τὰς γενικὰς σημειώσεις καὶ ἀπορούμενα εἰς τὴν ἀρχήν, β. τὰς γενικὰς τυπικὰς διατάξεις, γ. τὸ «ἐγκόλπιον τοῦ Ὄρθρου», καὶ δ’. τὸ Μηνολόγιον. Ἂς τᾶ δοῦμε ξεχωριστά:
α. γενικαὶ σημειώσεις καὶ ἀπορούμενα
Ἐδῶ περιέχονται λεπτομέρειες γιὰ τὰ διάφορα μέρη τοῦ Ὄρθρου, τὰ ἀπορούμενα αὐτοῦ, καὶ ἄλλες χρήσιμες πληροφορίες. Ἐπίσης, περιέχονται λεπτομέρειες γιὰ τὰς γενικὰς διαφορὰς εἰς τὸ Μηναῖον, στὶς ἀκολουθίες τῶν ἑορταζομένων ἢ μὴ Ἁγίων (ἑορταζόμενος εἰς ς’, εἰς η’ ἢ μὴ ἑορταζόμενος), καθὼς καὶ ἀναφορὰ εἰς τὸ Μεσονυκτικόν, τὴν Α’ Ὥραν καὶ τὴν Ἀρτοκλασίαν.
β. γενικαὶ τυπικαὶ διατάξεις
Ἐδῶ ὑπάρχουν αἱ καθ’ αὐταὶ τυπικαὶ διατάξεις τοῦ Ὄρθρου ἀνάλογα μὲ τὴν ἐν τῷ Μηναίῳ ἀκολουθίαν. Ἔχουμε τὰς ἐνότητας τῶν Κυριακῶν, Σαββάτων, Καθημερινῶν, Δεσποτικῶν καὶ Θεομητορικῶν Ἑορτῶν (μετὰ τῶν προεορτίων/μεθεόρτων/ἀποδόσεων αὐτῶν), καθῶς καὶ τὴν ἐνότητα συμψαλμῳδήσεως ἀκολουθιῶν διὰ περιπτώσεις συμψαλμῳδήσεως π.χ. Ἀκολουθιῶν Ἁγίου ἀπὸ τὸ Μηναῖον, καὶ Ἁγίου ἀπὸ φυλλάδα.
Ἀμέσως μετὰ τὴν κάθε τυπικὴν διάταξιν ὑπάρχουν σημειώσεις εἰδικὰ γιὰ τὴν ἑκάστοτε διάταξιν, καθὼς καὶ ὁρισμένα τροπάρια (εἰς ὁρισμένας διατάξεις) πρὸς εὐκολίαν.
γ. τὸ «ἐγκόλπιον τοῦ Ὄρθρου»
Σὲ αὐτὴν τὴν ἐνότητα ὑπάρχουν τὰ λόγια τῶν Ἱερέων, καὶ αἱ ἀναγνώσεις καὶ τὰ συνήθη τροπάρια τῶν ἱεροψαλτῶν.
δ. μηνολόγιον
Τέλος εἰς τὸ Μηνολόγιον, ἔχουμε τὸν κατάλογο τῶν Ἁγίων τῆς ἡμέρας βάσει τοῦ Μηναίου, καὶ τὴν πληροφορία γιὰ τὸ εἴδος τῆς ἀκολουθίας τοῦ Ἁγίου (ἑορταζόμενος εἰς ς’, εἰς η’, ἢ μὴ ἑορταζόμενος), καὶ τῆς ἡμέρας (ἂν ἀνήκει στὸν κύκλο Δεσποτικῶν ἢ Θεομητορικῶν ἑορτῶν, ἢ ὄχι).
Ἐπίσης ὁρισμέναις ἡμέραις ὑπάρχουν εἰδικαὶ σημειώσεις γιὰ τὴν καλύτερη κατανόησιν τῆς τυπικῆς διατάξεως ποὺ θὰ ἀκολουθηθεῖ. Ἐπίσης ὑπάρχουν σημειώσεις ὅταν ἡ τυπικὴ διάταξις ποὺ θὰ ἀκολουθηθεῖ παρεκκλίνει πως τῶν γενικῶν τυπικῶν διατάξεων τῆς προαναφερθείσης ἑνότητος (συνήθως ὁλίγαις ἡμέραις εἰς περιόδους προεορτίων/μεθεόρτων).
Ἐκτὸς τῶν προαναφερθεισῶν μερῶν τοῦ παρόντος βιβλίου, ὑπάρχει εἰς τὴν ἀρχὴν ἡ χρήσιμος καὶ ἀπαραίτητος νὰ διαβαστεῖ παράγραφος «πῶς νὰ χρησιμοποιήσεις τὸ παρὸν βιβλίον». Ἐπίσης εἰς τὸ τέλος ὑπάρχει πίναξ μὲ τὸ Ἑωθινὸν καὶ τὸν ἤχον ἑκάστης Κυριακῆς, καὶ ἐπίσης Γλωσσάριον.
Φιλοδοξοῦμε, λοιπόν, τὸ παρὸν βιβλίον νὰ μπορῇ νὰ χρησιμοποιεῖται εὔκολα ἀπὸ τὸν πλέον ἄπειρον εἰς θέματα Τυπικοῦ Ἱεροψάλτη, ὧστε αὐτὸς νὰ μπορῇ νὰ «βγάζῃ» τὴν Ἀκολουθία ὡς ἡ Παράδοσις τὸ ἀπαιτεῖ. Τὸ βιβλίον αὐτὸ φιλοδοξεῖ ὄχι νὰ ἀντικαταστήσει τὰ Δίπτυχα καὶ τό ΤΜΕ, ἀλλὰ νὰ συντελέσει εἰς τὸ «πάντα εὐσχημόνως καὶ κατὰ Τάξιν γινέσθω» εἰς τὴν θείαν λατρείαν.
Εὐχόμαστε τέλος, τὸ παρὸν βιβλίον, νὰ συγκινήσῃ ἱερεῖς τε ἱεράρχας καὶ ἀρχιεπισκόπους ἐπὶ τὸ φιλακολουθώτερον, καθότι ἡ Ἐκκλησία μὲ τὰς παναρχαίους καὶ σοφὰ δομημένας ἀκολουθίας της ἰατρεῖον ψυχῶν καὶ μορφωτήριον εὐσεβείας τῆς πρὸς τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν καὶ Θεὸν ἐστίν. Ἐὰν ὁ κόσμος δὲν ἔρχεται εἰς τὴν ἐκκλησίαν, δὲν φταίει τὸ μῆκος τῆς ἀκολουθίας (οἱ σινεμάδες, τὸ χαζοκούτι, ἢ οἱ καφετέριες διαρκοῦν περισσότερον), ἀλλὰ προπαντὸς φταίει ἡ ἐκκοσμίκευσις εἰς τὴν Ἐκκλησίαν.
Ἂν θελήσει κάποιος νὰ πῇ ὅτι τοῦτο δὲν εἶναι Τυπικὸν Ἐνοριῶν, ἀλλὰ Τυπικὸν Ἱερῶν Μονῶν, τὸν παρακαλοῦμε μὲν νὰ συγκρίνῃ μὲ τὸ ΤΜΕ, ἢ π.χ. μὲ τὰ Δίπτυχα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος τοῦ 2006.
Ἡ συγγραφὴ τοῦ βιβλίου ἄρχισε τὸν Ὀκτώβριον τοῦ ἕτους ,βστ’ (καὶ ἐπὶ ἑνὸς ἕτους δημοσιευόταν ἡ πρόοδός του εἰς τὸ διαδίκτυον). Γιὰ τὰ ὅποια ἀνθρώπινα λάθη, ἢ ἀβλεψίες μας, ποὺ σίγουρα ὑπάρχουν εἰς τὸ βιβλίον, παρακαλοῦμε τὰς καλοπροαιρέτους ὑποδείξεις σας, αἱ ὁποῖαι θὰ ληφθοῦν ὑπ’ ὅψιν εἰς μελλοντικὴν ἔκδοσιν.
Ὁ τάχα καὶ πονήσας,
Π. Δ. Παπαδημητρίου
(ἀπὸ τὸν πρόλογο τοῦ βιβλίου)
Δεῖτε ἐδὼ τὰ Περιεχόμενα τοῦ βιβλίου
Δείγματα μερικῶν ἐπιστολῶν γιὰ τὸ ἐκδοθὲν βιβλίο "Τυπικὸν Ὄρθρου Ἐνοριῶν":
Δείγματα μερικῶν ἐπιστολῶν γιὰ τὸ ἀνέκδοτο βιβλίο (πρὸ τῆς ἐκδόσεως):
